Hàng loạt các dự án đất nền giá rẻ tại Hà Nội và TP HCM sau một thời gian bất động, bất ngờ được “đổi chủ”. Đầu tháng 9/2013, HĐQT CTCP kinh doanh dịch vụ cao cấp dầu khí Việt Nam (PVR) đã thông qua việc AHC xin hợp tác đầu tư với PVR hoặc các hình thức khác để bán, chuyển nhượng Dự án tổ hợp căn hộ và dịch vụ công cộng CT15 Việt Hưng, Long Biên, Hà Nội để đổi lại được hưởng phân chia lợi nhuận từ dự án. Theo đó, PVR thông qua việc đầu tư tài chính ngắn hạn vào AHC để phục vụ phát triển và thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh công ty dưới hình thức nhận chuyển nhượng lại không quá 24% vốn điều lệ của AHC.


HĐQT cũng thông qua việc hợp tác đầu tư phân chia lợi nhuận với đối tác hoặc các hình thức khác để bán, chuyển nhượng dự án thuộc địa ốc alibaba tại Đồng Nai. Lý do chuyển nhượng được ông Nguyễn Tuấn Anh, Tổng Giám đốc PVR trả lời trên báo chí là do diễn biến bất lợi của thị trường, cũng giống như phần lớn các công ty BĐS khác, PVR đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc thu xếp vốn, huy động các nguồn vốn để thực hiện Dự án. Dự án khởi công tháng 4/2011 và dự kiến hoàn thành từng hạng mục vào năm 2013. Nhưng đến nay dự án vẫn là bãi đất trống, cỏ mọc um tùm.

Nhận định về thương vụ chuyển nhượng “dự án vàng” này, công ty chứng khoán SSI cho rằng, nếu thương vụ chuyển nhượng thành công dự sẽ giúp LCG thu về khoảng 170 tỷ đồng trong quý 4 hoặc chậm hơn, khoản tiền này sẽ giúp công ty này cơ cấu lại đường dòng tiền và nợ nần. Theo giới thạo tin bất động sản, dự án Sky Park Residence đã có khá nhiều đối tác vào làm việc, đàm phán với chủ đầu tư dự án cách đây vài tháng. Tuy nhiên, đến tận tháng 11/2013, thương vụ này mới ngã ngũ khi có đối tác đã đạt được thống nhất giữa hai bên. Tuy nhiên, giá trị của thương vụ này thì không được tiết lộ.

Không thể phủ nhận sức hấp dẫn một thời của các dự án bất động sản ngoại hàng trăm triệu đến cả tỷ USD đối với cơ quan quản lý, chính quyền địa phương tọa lạc dự án và những người mua nhà. Thậm chí, “cơn sốt” sính tên ngoại của các dự án nội cũng được cho là chịu ảnh hưởng bởi sự hoành tráng của các dự án ngoại trước đó. Theo điều tra của Báo Đầu tư, nhiều đại dự án vốn ngoại tại Hà Nội vẫn đắp chiếu sau nhiều năm được cấp phép đã lộ rõ ý đồ của nhà đầu tư đăng ký dự án nhằm giữ chỗ, trong khi năng lực tài chính hạn chế. Điển hình như Dự án Booyoung Vina trị giá 171 triệu USD tại mặt đường Nguyễn Trãi (Hà Đông, Hà Nội) nhận mặt bằng sạch từ 2007 đến nay vẫn chưa xây dựng.

Cuối tháng 3/2014, giới kinh doanh BĐS và người cần mua nhà tại Hà Nội được hâm nóng bởi sự kiện tòa CT1 Vân Canh (do Công ty CP BĐS AZ làm chủ đầu tư) mở bán rầm rộ. Nhiều khách hàng vẫn chưa quên "vết chàm" CT2 kéo dài từ 2010 đến 2013 của DN này. Khi niềm tin dành cho giới tạo lập BĐS xuống quá thấp, cú sốc CT1 lại cho thấy vẫn còn tia hy vọng le lói cho những DN đủ tỉnh táo để thoát hiểm. 4 năm trước, AZ Land tham gia thị trường địa ốc với rất nhiều dự án hoành tráng (cả về quy mô lẫn lời tô vẽ của giới truyền thông BĐS). CT1, CT2 là hai dự án chung cư thuộc KĐT Vân Canh (huyện Hoài Đức) do HUD (khi ấy là Tập đoàn) nhượng lại cho nhà đầu tư thứ cấp AZ Land.

“Không thể tiếp tục để xảy ra hiện tượng nhà đầu tư nước ngoài đăng ký dự án với số vốn lên tới 3 - 4 tỷ USD, nhưng vốn thực sự họ mang vào Việt Nam lại chỉ chiếm khoảng 20 - 30%, chủ yếu là chi phí ban đầu, như xây dựng hồ sơ dự án, giải phóng mặt bằng… Sau đó, nhà đầu tư nước ngoài lại huy động vốn trong nước như các nhà đầu tư nội địa, thậm chí còn bán lại dự án”, ông Nam khẳng định và cho rằng, đây là một thực tế cần phải nhìn nhận một cách thấu đáo để có biện pháp, chính sách điều chỉnh.

Tuy nhiên, có vẻ sự hào hứng đã dần nguội đi theo sự đóng băng của thị trường, nhà đầu tư ngoại cũng “bĩ cực” không kém dân địa ốc trong nước. Và quan trọng hơn, nhiều người đã nhận ra rằng, không ít dự án BĐS ngoại đã sử dụng chiêu “mỡ nó rán nó” khi đầu tư vào dự án ở Việt Nam. Báo cáo mới nhất của Bộ Xây dựng cho thấy, tại phân khúc dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới - vốn là phân khúc sở hữu nhiều đại dự án BĐS ngoại nhất, các nhà đầu tư nước ngoài hiện mới chỉ sử dụng khoảng 48,3% diện tích đất được giao.

Tình trạng chậm triển khai như Dự án Booyoung Vina tại Hà Nội không phải là cá biệt. Trong báo cáo của UBND TP. Hà Nội gửi Bộ Xây dựng cho thấy, Hà Nội có 95 dự án BĐS vốn đầu tư nước ngoài đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư với số vốn hàng trăm triệu USD. Tuy nhiên, hầu hết đều rơi vào tình trạng chậm tiến độ. Tại TP. HCM, dự án Khu đô thị - Đại học quốc tế Berjaya (VIUT) của Tập đoàn Berjaya (Malaysia) được trao giấy chứng nhận đầu tư từ đầu năm 2007. Tuy nhiên, sau 7 năm, đại dự án 3,5 tỷ USD, có diện tích 925 héc-ta này hầu hết vẫn nằm trên giấy...

Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thẳng thắn cho rằng, chúng ta đã một thời “lóa mắt” bởi các dự án tỷ đô. Nhưng thực tế hiện nay cho thấy, “mác” ngoại, vốn nội là thực tế của không ít dự án. Trao đổi với Đầu tư với góc độ một nhà quản lý, ông Nguyễn Trần Nam, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng, đã đến lúc cần phải xem xét, đánh giá lại câu chuyện đầu tư nước ngoài bằng vốn trong nước trong lĩnh vực BĐS. Đại diện các đơn vị tư vấn, môi giới như ông Timothy Horton, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam; ông Sử Ngọc Khương, Giám đốc bộ phận đầu tư Savills Việt Nam khi trao đổi với Đầu tư đều chung một nhận định tích cực về chuyển động của dòng vốn FDI vào BĐS Việt Nam.